Дуќанџиите на удар на нелегалната интернет продажба

Охридските дуќанџии со години се соочуваат со нелојална конкуренција. Многу е-продавници, без фирма и фискална каса, „дебело“ заработуваат на социјалните мрежи. До Организацијата на потрошувачи во Охрид пристигнале голем број поплаки од измамени граѓани. Оттаму сметаат дека е потребна поголема едукација на граѓаните за купување преку интернет

Пишува: Соња Рилковска

Дуќанџиите се најдоа на удар на нелегалната интеренет продажба. Со години се соочуваат со нелојална конкуренција, која во пандемијата зема уште поголем замав. Без регистрирана фирма, фискална каса,  дуќан и вработени, неплаќање даноци, безброј е-продавници во земјава заработуваат преку социјалните мрежи „Фејсбук“ и „Инстаграм“.

Лесно отвораат фан пејџ, спонзорирано собираат публика, а потоа со трговски трикови добро заработуваат.

Ние немаме реално проблем со легалните продавници, на пример, некој бутик си отворил интернет продавница и си продава. Но, имаме проблем со поединци – кои не се малубројни, си се спонзорираат за две, три, пет евра и си продаваат, не плаќаат придонеси, не плаќаат кирија, а сето тоа е сива економија , вели Маја Балакова претседател на „Чаршиски еснаф“ Охрид.

За да започне да врши електронска трговија, компанијата законски најпрво треба да се регистрира како трговско друштво во Централен регистар. Меѓутоа, во земјава има огромен број нерегистрирани е-трговци. Дуканџиите поднеле жалби до сите инспекции, министерствата и до Владата, ама се жалат дека никој ништо не презема.

Мислам дека Владата не се занагажира доволно за ова прашање и како резултат на тоа многу дуќани се затворија. Сите оние коишто работеа легално, а пропаднаа,  се најдоа во таква лоша ситуација исклучиво поради нелегалната трговија, додава Бакалова.

Дополнителен проблем е и продажбата на плагијати, фалсификувани производи од познати светски брендови. Штетата е значителна и повеќеслојна: сопствениците на брендови трпат финансиски загуби, страдаат нивните брендови и угледот на нивните компании.

ИЗМАМЕНИ ГРАЃАНИ СЕ ЖАЛАТ ВО ОРГАНИЗАЦИЈАТА НА ПОТРОШУВАЧИ 

До Организацијата на потрошувачи во Охрид пристигнале голем број поплаки од измамени граѓани. Оттаму сметаат дека е потребна поголема едукација на граѓаните за купување преку интернет.

Граѓаните треба да се едуцираат. Пред да нарачаат од фејсбук фан страници да проверат дали таа компанија има регистрирана фирма, дали издава фискални сметки, адреса, контакт телефон, како постапуваат при рекламација на производот. Ова е особено важно кога се купува техничка роба, вели Вангел Спироски од ОПМ Охрид.

Онлајн трговијата без регистрирана фирма и без фискални сметки е сива економија и нелојална конкуренција на трговците, велат од ОПМ.

Законска рамка за интернет трговците има, но голем дел не ја почитуваат. Од дома препродаваат и имаат поконкурентни цени од дуканџиите. Доколку незадоволни граѓани пријават во полиција или пазарниот инспекторат дека не добиле сметка од одреден е-трговец, мора да приложат докази, но освен да им се затвори фејсбук страницата, можност за казна не постои бидејки тие се физички лица. Истите нелегални трговци повторно може да си отворат нова фан страница и тоа е вртење во круг, појаснува Спироски.

Според податоците на Државниот завод за статистика (ДЗС) околу 25 отсто од Македонците барем еднаш купиле нешто online. На интернет најчесто се купува облека и спортска опрема, потоа електронска опрема, производи за домаќинство, хотелско и друго сместување. Домашните интернет трговци велат дека во пандемијата се бележи пораст на онлајн продажбата, но и многу преставки на измамени купувачи.

Во Извештајот на Европската комисија за напредокот на Северна Макеоднија на патот кон ЕУ (во делот што се однесува на трговија, пазар, политика на конкуренција…), меѓу другото, се наведува:

Потребен поголем напредок во наредната година во однос на внатрешниот пазар, имено слободното движење на стоки, услуги и капитал, интелектуална сопственост и политика за конкуренција, бидејќи е релевантен за подготовките на С. Македонија да ги исполни барањата на внатрешниот пазар на ЕУ и за развојот на Заедничкиот регионален пазар.

Овој напис е изработен во рамките проектот Проверка на фактите за напредокот на Северна Македонија кон ЕУ, имплементиран од Фондацијата Метаморфозис. Написот, кој е првично објавен во Вистиномер, e овозможен со поддршка на американската непрофитна фондација NED (National Endowment for Democracy). Содржината на написот е одговорност на авторот и не секогаш ги одразува ставовите на Метаморфозис, НЕД или нивните партнери.

Крадењето авторски текстови е казниво со закон. Преземање авторски текстови и фотографии од ©DRNKA.MK е дозволено само делумно и со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.