Според епидемиолошката дефиниција, крај на една епидемија се прогласува кога во два циклуса на репродукција на вирусот, нема ниеден нов дијагностициран случај. За коронавирусот репродуктивниот период е 14 дена, па два циклуса на репродукција би биле 28 дена. Дали сме блиску или далеку од крајот на ковид пандемијата и дали воопшто ќе биде возможно целосно да се искорени коронавирусот? Или пак, крајот на пандемијата ќе дојде на начин што последиците од заразувањето ќе бидат минимални, а граѓаните лесно ќе ја поминуваат инфекцијата?
Пишува: Мирослава Бурнс
Деновиве, особено откако се актуелизираа можностите дека новиот омикрон сој на коронавирусот предизвикува полесна симптоматологија, во јавноста се појавија неколку експертски предвидувања дека е дојден почетокот на крајот на ковид пандемијата. Експертите ги споменуваат стекнат имунитет од прележувањето, мутирање на вирусот и негово заслабнување, како можни причини дека пандемијата наближува кон крајот.
Професорот на Медицинскиот факултет доктор, Драган Даниловски, изјави дека омикрон ќе биде последната варијанта на коронавирусот која ќе предизвикува загриженост. И покрај тоа што тој апелира на претпазливост сепак, ситуацијата во која имаме вакцини и природно стекнат имунитет кај голем дел граѓани, ќе претставува брана омикрон да се пробива на лесен начин. Според доктор Даниловски, проценетата стапка на имуни граѓани во Македонија е над 75 проценти, а тоа го покажува фактот што постојано опаѓа бројот на новозаразени.
Убеден сум дека варијантата омикрон ќе биде последната заради која ќе се вознемируваме. Веќе од догодина би требало да очекуваме тој да се однесува „спитомено“. Тука ќе биде, покрај нас, но само како еден од многуте сезонски, респираторни вируси, како што е сезонскиот грип и обичните настинки. Зошто? Зашто, кога и на прележаните и на вакцинираните ќе им опадне имунитетот, сигурно повторно ќе се заразат неколку месеци подоцна. Или ќе се вакцинираат (ризичните групи). Потоа, можно е да се појави нова варијанта, која (дури) може да биде позаразна и да биде во состојба да предизвика помали епидемии… Ама, базичниот имунитет кај сите ќе се зголемува. И дефинитивно, веќе нема да има шанси за пандемија – изјави професор Даниловски за Нова тв.
Професор доктор Никола Пановски, предвидува крај на пандемијата за 6 месеци за што би придонело брзото ширење на омикрон.
Брзото ширење на oмикрон варијантата ќе доведе до крај на пандемијата во рок од шест месеци. Прашање е каков ќе биде тој крај? Тоа зависи од тоа колку оваа варијанта ќе биде вирулентна, изјави Пановски за ДВ.
Доктор Александар Стојанов, поранешен директор на Центарот за јавно здравје Скопје и епидемиолог, за „Вистиномер“ вели дека тоа што се предвидува епдемијата да спласне за шест месеци е статистика во епидемиолоијата, која коронавирусот досега се покажало дека ја побива, односно не може да се тврди со сигурност.
Вирусот е многу непредвидлив. Мислевме дека на лето ќе опадне заразата, ама вирусот си функционираше и во лето. Досега искуствата со статистиките кои ги имавме, овој вирус ги поби. Сега имавме алфа, бета, делта, делта плус и омикрон варијанти. Кој може да каже дека нема да дојде омикрон плус? Се разбира дека се движиме кон тренд луѓето се повеќе да се имунизираат. На пример, со шпанскиот грип, на почетокот на пандемијата починати се милиони луѓе. И до ден денешен има починати од грип, ама бројката е занемарлива споредено со тие почетоци. Сепак, со коронавирусот има поголем број на имунонаселение, така што можеби ќе дојде период поради тоа да не може повеќе да се шири, но за тоа треба време. Ние времето ќе го скратевме ако летово сите се вакциниравме, но со невакцинацијата го продолжуваме, ни рече доктор Стојанов.
Тој додаде дека елементот да има се поголем број на вакцинирани и прележани е важен.
Тоа е елемент дека вирусот нема да има каде повеќе да се размножува и да мутира. Од друга страна не може да знаеме дека нема да излезе некоја мутација која го заобиколува имунитетот. Има и таква можност. Не можам да кажам апсолутно дека на пролет нема да имаме проблем, бидејќи коронавирусот е непредвидлив. Не знаеме ниту дали ќе има нов бран после празниците. На границата на Табановце дневно влегуваат 22 илјади автомобили. Точно е дека приложуваат сертификати меѓутоа меѓу нив ќе се протне и некој заразен. Границите не може никаде да се идеално затворени за вирусот и тоа го видовме и од искуствата од европските земји каде вирусот се прошири. Во Германија на аеродром се чека ред, седат луѓето чекаат авион на 2 метри растојание, но потоа влегуваат внатре во авионот и седат еден до друг. Не може идеално да се запре вирус, објасни доктор Стојанов .
Првиот човек на Светската здравствена организација,Тедрос Аданом Гебрејзус деновиве изрази надеж дека 2022 година ќе биде годината кога ќе се заврши пандемијата. Ос СЗО ја потенцираат важноста на тоа земјите да обезбедат доволно количество вакцини, кои ќе бидат рамномерно распоредени. Шефот на СЗО на прес-конференцијата на крајот на декември рече дека:
Следната година мора да биде крајот на глобалната пандемија на ковид-19.
Според него, ниту една земја не може да излезе од пандемијата со бустер дозата.
Треба да запаметиме дека огромното мнозинство од оние кои беа хоспитализирани и починаа не беа вакцинирани, а не оние кои не примија трета доза. По двегодишното искуство одлично го запознавме вирусот и имаме средства да се бориме против него. Проекциите на СЗО покажуваат дека до крајот на првиот квартал од следната година ќе бидат обезбедени вакцини за сите возрасни граѓани во светот, како и бустер дози за ризичните групи. Но, за да се надмине пандемијата, најважно е оружјето што го имаме ефикасно да го користиме и да се грижиме за еднаквоста, бидејќи ако не се вакцинира целиот свет, не верувам дека ќе излеземе од оваа ситуација, изјави Тедрос Аданом Гебрејзус на прес конференцијата.
Министерот за здравство Венко Филипче, на почетокот на летото даде погрешна прогноза, дека крајот на пандемијата би можел да се очекува за август месец, што не се оствари.
Сите светски релевантни медицински тела и агенции ја посочуваат вакцинацијата како катализатор на олеснување на ковид симптомите и создавањето на колективниот имунитет, меѓутоа омикрон варијантата на коронавирусот е последна околност во низата. Нејзината полесна клиничка слика, како и фактот што населението има создадено имунитет или од прележаност или од вакцинација, се посочуваат како главни два фактора дека на вирусот можеби – му се ближи крајот. Сепак, сите овие прогнози не се дефинитивни и коронавирусот покажа дека знае да изненади и да претставува епидемиолошка загатка за многумина.